WAYPOINT зерттеуінің III кезеңің оң нәтижелері AstraZeneca және Amgen компаниялары шығарған тезепелумаб препараты мұрын полиптерінің көлемін, хирургиялық араласу қажеттілігін және полипті риносинуситі бар науқастарда жүйелі глюкокортикостероидтарды қолдануды клиникалық және статистикалық тұрғыдан айтарлықтай төмендететінін көрсетті1,2. Зерттеу нәтижелері New England Journal of Medicine журналында жарияланды және 2025 жылдың наурыз айында Сан-Диегода өткен Американдық аллергия, астма және иммунология академиясында (AAAAI)/Дүниежүзілік аллергиялық ұйымның (WAO) бірлескен конгресінде презентацияда ұсынылды1,2.
Тезепелумаб мұрын полипозының ауырлығын клиникалық және статистикалық тұрғыдан айтарлықтай төмендетті, ол екі бірдей бастапқы соңғы нүктелермен бағаланады: эндоскопиялық полипоз көрсеткіші (NPS) (-2,065 [95% ДИ: -2,389; -1,742; p < 0,0001]) және мұрын қуысы (NCS) (-1,028 ([95% ДИ: -1,201; -0,855; p < 0,0001]) плацебомен салыстырғанда 52 аптадан кейін полипозды риносинусит ағымында статистикалық және клиникалық маңызды жақсартулар 4 аптаның өзінде, ал мұрын бітелуінің ауырлық дәрежесінде тексерудің бірінші аптасында байқалды және 521 аптаға дейін сақталды1,2.
Зерттеудің жалпы популяциясында барлық негізгі қайталама соңғы нүктелерде статистикалық және клиникалық маңызды жақсартулар байқалды1. Сонымен қатар, тезепелумаб плацебомен салыстырғанда хирургиялық емдеу қажеттілігін (98%-ға, p <0,0001) және жүйелі глюкокортикостероидтарды қолдануды (88%-ға, p <0,0001) айтарлықтай төмендетті.
Доктор Джозеф Хан, Олд Доминион, АҚШ, университетінің отоларингология, бас және мойын хирургиясы кафедрасы меңгерушісінің орынбасары, және WAYPOINT негізгі зерттеушілерінің бірі: «Мұрын полиптері бар көптеген науқастар операцияларды бастарынан өткеріп, кортикостероидтардың ауыр жанама әсерлеріне кезігеді. WAYPOINT зерттеуі тезепелумабтың одан әрі хирургиялық араласулар мен кортикостероидтарды қолдану қажеттілігін іс жүзінде жоққа шығару, мұрын полипінің көлемін және мұрын бітелуін азайту арқылы аурудың ауыртпалығын айтарлықтай төмендететінін растайтын клиникалық маңызды нәтижелер береді».
Шэрон Барр (Sharon Barr), зерттеулер мен биологиялық емдік препараттарда дамыту бойынша бөлімнің атқарушы вице-президенті: «WAYPOINT зерттеуінің нәтижелері тезепелумабтың полипозды риносинуситпен ауыратын науқастар үшін қажет жаңа емдеу әдісі болуы мүмкін екенін көрсетті. Алынған деректер тезепелумабтың дәлелдемелі базасын толықтырады, бұл препарат эпителиальді ауруларды емдеудегі тәсілдерді түбегейлі өзгертеді, және тимустық стромалық лимфопоэтинді (ТСЛП) әсер ететін бірінші гендер класындағы препарат болып табылады, бұл қабыну реакциялары каскадын іске қосады».
Эффективтілік бойынша бастапқы және екінші соңғы нүктелерге арналған түйіндеме1,2
Соңғы нүкте | Тезепелумаб (n = 203) | Плацебо (n = 205) | Плацебомен салыстырғандағы айырмашылық(95 %, ДИ) |
Бастапқы соңғы нүктелер | |||
Эндоскопиялық полипозды бағалау шкаласы бойынша жалпы балл (ауқымы 0–8)* | –2,458 (0,114) | –0,392 (0,118) | –2,065 (–2,389; –1,742)p < 0,0001** |
Мұрын бітелуінің бағалау шкаласы (ауқымы 0–3)* | –1,743 (0,062) | –0,715 (0,064) | –1,028 (–1,201; –0,855)p < 0,0001** |
Негізгі қосалқы соңғы нүктелер Жалпы зерттелетін популяциядағы бағалау |
|||
Мұрын полиптерін хирургиялық емдеу туралы алғашқы шешім қабылдау уақыты(% науқастар)*** | 0,5 (0,0; 2,5) | 22,1 (16,4; 28,2) | 0,02 (0,00; 0,09)p < 0,0001** |
Жүйелі глюкокортикостероидтарды қолдануды бастау уақыты(% науқастар)*** | 5,2 (1,1; 14,7) | 18,3 (13,3; 24,1) | 0,12 (0,04; 0,27)p < 0,0001** |
Мұрын полиптерін хирургиялық емдеу/жүйелі глюкокортикостероидтарды қолдану туралы шешім қабылдау уақыты(% науқастар)*** | 5,7 (1,3; 15,0) | 30,6 (24,2; 37,1) | 0,08 (0,03; 0,17)p < 0,0001** |
Иіс сезу қабілетін жоғалту көрсеткіші(ауқымы 0–3)* | –1,26 (0,06) | –0,26 (0,06) | –1,00 (–1,18; –0,83)p < 0,0001** |
Мұрын және параназальды қуыс ауруларын емдеу нәтижесін бағалауға арналған 22 сұрақтан тұратын сауалнаманың жалпы баллы (SNOT-22)(ауқымы 0–110)* | –45,02 (1,81) | –17,76 (1,84) | –27,26 (–32,32; –22,21)p < 0,0001** |
Лунд-Маккей бойынша параназальды синустардың компьютерлік томографиясының нәтижелерін бағалау(ауқымы 0–24)* | –6,27 (0,24) | –0,55 (0,24) | –5,72 (–6,39; –5,06)p < 0,0001** |
Симптомдардың жалпы баллы (ауқымы 0–24)* | –10,39 (0,40) | –3,50 (0,41) | –6,89 (–8,02; –5,76)p < 0,0001** |
*52 аптадан кейінгі бастапқы мәндердің орташа өзгерісі (SЕ) (ең аз квадраттар әдісімен)
**Көптеген салыстырмаларды түзету кезінде 0,01 деңгейінде статистикалық маңыздылық. Түзетілмеген p-мәндері ұсынылған.
***Әрбір емдеу тобы үшін пациенттердің үлесі (%) Каплан-Майер бағалауы бойынша берілген (95% сенімділік ауқымы); тәуекел коэффициенті (95% сенімділік ауқымы) плацебо тобымен айырмашылықты көрсету үшін берілген.
Полипозды риносинуситі бар емделушілер тезепелумаб терапиясын жақсы өткерді және препараттың қауіпсіздік профилі оның бекітілген көрсеткіші – ауыр бронх демікпесін емдеу үшін қолданған кездегіге сәйкес болды. WAYPOINT зерттеуінде тезепелумабтың ең жиі хабарланған жағымсыз әсерлері COVID-19, назофарингит және жоғарғы тыныс жолдарының инфекциясы болды1. Тезепелумаб пен плацебо топтары арасында қауіпсіздік нәтижелерінде клиникалық маңызды айырмашылықтар болған жоқ1.
Қазіргі уақытта тезепелумаб Қазақстанда және әлемнің 60-тан астам елдерінде ауыр бронх демікпесін емдеу үшін тіркелген3. Қазіргі уақытта полипозды риносинуситте тезепелумабты қолдану көрсеткішін тіркеуге арналған құжаттар әртүрлі елдердің бақылаушы органдарында қарастырылуда.
AstraZeneca компаниясы туралы
AstraZeneca онкология, кардиология, нефрология және метаболикалық бұзылулар, тыныс алу және аутоиммундық, сондай-ақ сирек кездесетін аурулар сияқты терапевтік салаларда рецепт бойынша дәрі-дәрмектерді зерттеуге, әзірлеуге және нарыққа шығаруға бағыт алған халықаралық инновациялық биофармацевтикалық компания болып табылады. Штаб-пәтері Кембриджде, Ұлыбританияда, орналасқан AstraZeneca компаниясы 100-ден астам елде жұмыс істейді және оның инновациялық препараттарын бүкіл әлем бойынша миллиондаған пациенттер пайдаланады. Компания жаңалықтарын astrazeneca.kz. сайтынан оқыңыз.
Полипозды риносинусит:
Бұл мұрынның шырышты қабығының тұрақты қабынуымен және мұрын полиптері деп аталатын қатерсіз өсінділермен сипатталатын күрделі қабыну ауруы4,5. Мұрын полиптері және онымен байланысты қабынулар мұрын жолдарын бітеп, тыныс алудың қиындауына, иіс сезуінің бұзылуына, мұрыннан ағуға, бет ауруына, ұйқының бұзылуына және өмір сапасына басқа да жағымсыз әсерлерге әкелуі мүмкін6-8.
WAYPOINT клиникалық сынағының 3 кезеңі
WAYPOINT зерттеуі ауыр полипті риносинуситі бар ересек емделушілерде тезепелумабтың тиімділігі мен қауіпсіздігін бағалауға арналған 3 фазалық, қос соқыр, көп орталықты, рандомизацияланған, плацебо-бақыланатын, параллельді топтық зерттеу. Зерттеуге қатысушылар тері астына инъекция арқылы тезепелумаб немесе плацебо алды1-2. Зерттеу сонымен қатар 52 апталық емдеу кезеңін аяқтаған қатысушыларды қамтитын 12-24 апталық бақылау кезеңін қамтыды1.
Тезепелумаб
Тезепелумаб AstraZeneca мен Amgen компаниялары бірлесе отырып әзірленген және өз класындағы бірінші адам моноклоналдық антиденесі болып табылады, ол ТСЛП-ның әрекетін тежейді. ТСЛП – эпителиялық цитокин, қабыну реакцияларының каскадындағы негізгі реттеуші болып табылады және аллергиялық, эозинофильдік және ауыр бронхиалды астма мен басқа қабыну ауруларымен байланысты басқа эпителиялық қабыну түрлерінің басталуында және сақталуында маңызды рөл ойнайды.12,13,14
ТСЛП бронх демікпесі, полипті риносинусит және басқа аурулармен байланысты эпителий триггерлері мен зақымдаушы факторларға (соның ішінде аллергендер, вирустар, бактериялар, темекі түтіні, ауаның ластануы және басқа да ауадағы бөлшектер) жауап ретінде шығарылады. Осы аурулары бар науқастардың тыныс алу жолдарында ТСЛП экспрессиясы жоғарылайды және олардың ағымының ауырлығымен сәйкес келеді. ТСЛП блоктау иммундық жасушалардың қабынуға қарсы цитокиндердің бөлінуіне жол бермеуі мүмкін, бұл өршуді болдырмауға және ауруды бақылауды жақсартуға әкеледі. Тезепелумаб эпителийден бөлінетін ТСЛП-ны блоктайды, осылайша қабыну реакциясы каскадының жоғарғы деңгейінде әрекет етеді13,15.
Дереккөздер тізімі:
- Lipworth, BJ, Han JK, et al. Tezepelumab in adults with severe, uncontrolled CRSwNP. N Engl J Med. 2025.
- Lipworth, BJ, Han JK, et al. Efficacy and safety of tezepelumab in adults with severe chronic rhinosinusitis with nasal polyps: results from the Phase 3 WAYPOINT Study. [Устный доклад после окончания отчетного периода]. Представлен на объединенном конгрессе Американской академии аллергии, бронхиальной астмы и иммунологии/ Всемирной организации аллергии (28февраля – 03 марта 2025 г.).
- Общая характеристика лекарственного препарата Тезспире (раствор для подкожного введения, 110 мг/мл) от 24.02.2025. Регистрационное удостоверение ЛП-№(002978)-РГ(RU) от 10.08.2023
- Bachert C, et al. Phenotypes and Emerging Endotypes of Chronic Rhinosinusitis. J Allergy Clin Immunol Pract.2016; 4 (4): 621-628.
- Del Toro E, Portela J. Nasal Polyps. [Обновлено 31 июля 2023 г.]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024 Jan-. Доступно по ссылке: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK560746/ [По состоянию на февраль 2025 г.].
- Stevens WW, et al. Chronic Rhinosinusitis with Nasal Polyps. J Allergy Clin Immunol Pract. 2016; 4 (4): 565-572.
- Abdalla S, et al. Prevalence of sinonasal outcome test (SNOT-22) symptoms in patients undergoing surgery for chronic rhinosinusitis in the England and Wales National prospective audit. Clin Otolaryngol. 2012; 37 (4): 276-282.
- Chen S et al. Systematic literature review of the epidemiology and clinical burden of chronic rhinosinusitis with nasal polyposis. Curr Med Res Opin. 2020;36(11):1897-1911.
- Clinicaltrials.gov. Исследование эффективности и безопасности тезепелумаба у пациентов с тяжелым хроническим риносинуситом с назальным полипозом (WAYPOINT). Доступно по ссылке: https://clinicaltrials.gov/ct2/show/NCT [По состоянию на февраль 2025г.].
- Corren J, et al. Tezepelumab in adults with uncontrolled asthma. N Engl J Med. 2017;377:936-946.
- Varricchi G, et al. Thymic Stromal Lymphopoietin Isoforms, Inflammatory Disorders, and Cancer. Front Immunol. 2018;9:1595.
- Zhang M, et al. Hypoxia induces the production of epithelial-derived cytokines in eosinophilic chronic rhinosinusitis with nasal polyps. Int Immunopharmacol. 2023;121:110559.
- Li Y, et al. Elevated Expression of IL-33 and TSLP in the Airways of Human Asthmatics In Vivo: A Potential Biomarker of Severe Refractory Disease.J Immunol. 2018;200: 2253–2262.
- Menzies-Gow A, et al. Tezepelumab in Adults and Adolescents with Severe, Uncontrolled Asthma. N Engl J Med. 2021;384:1800-1809.
- Laidlaw TM et al. Tezepelumab Efficacy in Patients with Severe, Uncontrolled Asthma with Comorbid Nasal Polyps in NAVIGATOR. J Asthma Allergy. 2023 Sep 4:16:915-932.